ΣΤΑΥΡΟΣ ΣΒΗΓΚΟΣ: ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΣ ΜΕ ΑΙΤΙΑ

Κρατώντας με το αριστερό του χέρι το κινητό του τηλέφωνο, θέλει να μου δείξει ένα κολλάζ που έχει φτιάξει. Μπαίνει στα άλμπουμς των φωτογραφιών του, ανεβοκατεβάζει με τα δάχτυλά του τις εικόνες, τα μαλλιά του πέφτουν μπροστά από τα μάτια του, κάπου σταματάει απότομα, χαμογελάει για λίγο -προφανώς για την επαναφορά στη μνήμη κάποιας χαριτωμένης ανάμνησής του- συνεχίζει το γρήγορο ψάξιμο, ενώ καταλαβαίνει πως ταυτόχρονα και το δικό μου μάτι σκανάρει κάποια από τα «μυστικά» του προσπαθώντας, ανεπιτυχώς, να φαίνεται διακριτικό. Γυρνάει απότομα το κεφάλι του κοιτώντας με περίεργα, αλλά όχι με θυμό και στραβώνει λιγάκι την οθόνη του κινητού του προς τα δεξιά για να μη μπορεί το βλέμμα μου να «κλέψει» τα δικά του δεδομένα. «Κοίτα αυτό!», μου λέει ξαφνικά, δείχνοντάς μου τη φιγούρα κάποιας μεγάλης ηλικιακά γυναίκας με λευκά κοντά μαλλιά που αντί για το δικό της στόμα είχε κολλημένο κάτω από τη μύτη της ένα άλλο, μιας νεαρής κοπέλας, με έντονο κόκκινο κραγιόν και ένα κιτρινόμαυρο φίδι ανάμεσα στα χείλη. «Περίεργο, ε;», του λέω έκπληκτος. «Το φίδι συμβολίζει διάφορα. Δεν είναι κάτι κακό για μένα. Το θέμα είναι το στόμα που δαγκώνει ένα φίδι». «Λίγο τρομακτικό, δεν είναι;». «Ναι, είναι. Γιατί μπορεί να φαινόμαστε ωραίοι, αλλά ποιος ξέρει τι κρύβεται πίσω από την εικόνα!». 

Σ’ αυτή την πρόταση ίσως να βρίσκεται και η όλη φιλοσοφία σκέψης του Σταύρου γύρω από τη δουλειά που κάνει, τη δημοσιότητα, το star system, τους celebrities, τις συνεντεύξεις και την προβολή – λέξεις που δεν του ανέφερα ποτέ αλλά υπονοούνταν καθ όλη τη διάρκεια της συνάντησής μας στην οδό Πραξιτέλους, στο κέντρο της Αθήνας. «Το γεγονός ότι κάποια στιγμή μπορεί να έχεις αναγνωρισιμότητα ή λεφτά δεν σημαίνει ότι είσαι ταυτόχρονα χαρούμενος ή υγιής άνθρωπος», μου εξηγεί. «Κάποτε, όταν ήμουν παιδί, πίστευα ότι οι πλούσιοι είναι ευτυχισμένοι και μια χαρά. Αλλά δεν είναι! Από αυτούς που έχω γνωρίσει, κατάλαβα ότι έχουν πολύ περισσότερα προβλήματα από μένα που είμαι φτωχός. Που τα βγάζω πέρα, σε πολλές περιόδους και ανάλογα με το τι κάνω, τσίμα τσίμα οικονομικά».

Η ευτυχία είναι για το Σταύρο μία περίεργη έννοια. Και δεν περιορίζεται στις «απλές στιγμές» των πολλών. Λίγο απροσδιόριστη και σχεδόν άπιαστη. Μάλλον, όπως ίσως θα εξηγούσε κάποιος, επειδή δεν αφήνει εύκολα το μυαλό του να ησυχάσει, να επικεντρωθεί περισσότερο στον εαυτό του και όχι στα κοινωνικά ή πολιτικά προβλήματα για τα οποία έχει σαφή και ισχυρή θέση, την οποία μπορεί να αναλύει για ώρες, ανάβοντας και σβήνοντας απανωτά τσιγάρα με υψηλό βαθμό νικοτίνης. Γιατί ο Σταύρος δεν μπορεί να μη νιώθει ο ίδιος προσωπική ευθύνη για όλα όσα συμβαίνουν στον κόσμο. Έτσι είναι φτιαγμένος.

«Είσαι Αριστερός, λοιπόν;» τον ρωτώ. «Με την έννοια που κυκλοφορεί τώρα, όχι. Αυτή τη στιγμή η Αριστερά στην Ελλάδα δεν ξέρω κατά πόσο είναι Αριστερή. Οι πεποιθήσεις μου είναι Αριστερές, τα πιστεύω μου επίσης, αλλά τι σημαίνει στ’ αλήθεια Αριστεροί και Δεξιοί;». «Αναρχικός τότε;», συνεχίζω. «Μακάρι να ‘χα τα κότσια να ήμουν αναρχικός!», μου απαντά. «Απλά δεν μου αρέσει η εξουσία και ο τρόπος που διαχειρίζεται». Φυσικά έχει κατέβει αρκετές φορές σε πορείες – παλαιότερα πιο συχνά. Για το Γρηγορόπουλο, το Φύσσα, το σύστημα που τον ενοχλεί, την απάνθρωπη και άδικη κοινωνία, τους άστεγους και άνεργους, τους αδικημένους του πλανήτη. «Έχεις ασκήσει και βία;», επιμένω. «Ναι. Σε ανθρώπους που μου άσκησαν βία», μου απαντά. «Δημόσια;», συνεχίζω. «Ναι. Όταν κάποιοι σε αντιμετωπίζουν ως μάζα τους αντιμετωπίζεις κι εσύ με τον ίδιο τρόπο. Εξάλλου, βία ασκείται καθημερινά. Βία είναι και η εφορία και οι εκλογές ανά 4 χρόνια, αλλά και όταν βγαίνει ο καθένας λέγοντας μου πώς θα συνεχιστεί η ζωή μου», μου εξηγεί. «Δεν είναι εύκολες οι αλλαγές. Κι αν δεν φέρουμε τον εαυτό μας ανάποδα και δούμε ποιοι πραγματικά είμαστε ως προσωπικότητες, τότε δεν θα συμβεί καμία αλλαγή στον κόσμο! Η αλλαγή ξεκινάει από μέσα μας».

Το σπίτι του Σταύρου στου Γκύζη είναι μόλις 60 τετραγωνικά. Και του αρέσει πολύ, ανά περιόδους, να περνάει αρκετές ώρες της μέρας μέσα σ’ αυτό. Δεν κάνει κάτι ιδιαίτερο: ξαπλώνει στο κρεβάτι του πότε για να κοιμηθεί πότε απλώς για να σκεφτεί πολύ πότε για να διαβάσει τα παιδικά παραμύθια που του αρέσουν επαναπροσδιορίζοντας την αθωότητά του, παίζει μουσική ή κάθεται στον υπολογιστή του ψάχνοντας κάτι ενδιαφέρον. Εκτός απ’ το κρεβάτι του μέσα σ’ αυτό υπάρχει μία ντουλάπα, ένα γραφείο και κάποια μουσικά όργανα. Θα μπορούσε να έχει και μία τηλεόραση για να παρακολουθεί τα επεισόδια από το «κάτω παρτάλι» στο οποίο συμμετέχει από πέρσι, αλλά θεωρεί πως αυτό το αντικείμενο είναι περιττό, κάτι που δεν του χρειάζεται αφού «το 70% όσων προβάλλει είναι για τα σκουπίδια. Έχω internet και ό,τι με ενδιαφέρει το παρακολουθώ μέσα απ’ αυτό. Το ίδιο κάνω και με τα επεισόδια της σειράς στην οποία συμμετέχω», μου λέει. «Μελαγχολικός, ε;», αναρωτιέμαι. «Είναι φορές που ο εαυτός μου με κάνει να μελαγχολώ. Ή οι σχέσεις που χτίζω. Το ότι δεν μπορώ να μου βάλω όρια, που δεν μπορώ να προστατεύσω τον εαυτό μου ή που δεν με προσέχω. Παρατηρώ πολλές φορές πώς ζω για να καταλάβω πώς είμαι. “Όταν δεν ξέρεις τι θέλεις, δες τι κάνεις”, μου είπε κάποτε ένας άνθρωπος και με έχει βοηθήσει πολύ στη ζωή μου αυτή η κουβέντα, για να παίρνω αποφάσεις. Γιατί πολύ συχνά είμαστε μπερδεμένοι. Αλλά τελικά απλώς δεν είμαστε δυνατοί για να δούμε καθαρά και να δεχτούμε κάποια πράγματα».

Παραδέχεται ότι σε πολλές περιπτώσεις δεν αναγνωρίζει τον εαυτό του. Ακόμη και στα πιο απλά. «Δυστυχώς, στους ρυθμούς που ζούμε δεν είναι εύκολο να αφοσιωθείς σε σένα και να δεις τι είσαι και τι έχεις. Γι’ αυτό και είναι πολύ δύσκολο να μοιραστείς τον εαυτό σου με κάποιον άλλον άνθρωπο. Επίσης, φοβάμαι πολύ μην πληγώσω ανθρώπους! Όπως και το να μην χάσω τον έλεγχο. Γιατί έχει συμβεί και αυτό στη ζωή μου».

Η ιδιοσυγκρασία του δεν είναι ξέχωρη και από τον τρόπο που διαχειρίζεται την προσωπική του ζωή. Αν και με κόπο, θα μου πει κάποια πράγματα και γι’ αυτό του το κομμάτι. «Τους τελευταίους 6 μήνες ζω μόνος μου. Κι είναι η πρώτη φορά που μου συμβαίνει. Αλλά είναι επιλογή μου. Να γιατί το σπίτι μου είναι άδειο. Άδειασα, για να δω ποιος είμαι!». Τον ρωτάω για τις σχέσεις του με τις γυναίκες. Αν ήταν εύκολα αναγνωρίσιμο από εκείνες το σεξ απίλ του και οι κοφτές γωνίες του προσώπου του, οι λίγο σαν μοντέλο του Armani. Είναι η πρώτη φορά που γελάει, φωτίζεται το πρόσωπό του, γίνεται ένας αξιαγάπητος 29χρονος και δείχνει να το διασκεδάζει. «Ανέκαθεν είχα καλή σχέση με τις γυναίκες και, σχεδόν πάντα, ήμουν με εκείνη που ήθελα. Αλλά βέβαια πήγαινα εκ του ασφαλούς, δεν κυνηγούσα κάποια που να ξεπερνούσε τα δικά μου κυβικά!». «Πήρες όση αγάπη ήθελες στις προσωπικές σου σχέσεις;». «Και με το παραπάνω!». «Τότε γιατί χωρίζεις;». «Μάλλον επειδή δεν βάζω όρια. Ή γιατί ενθουσιάζομαι πολύ!».

Επιστρέφω στην ψυχολογία του. Την τόσο εύθραυστη και ευάλωτη -φυσικά ποτέ δεν θα παραδεχόταν κάτι τέτοιο δημόσια-, αλλά ταυτόχρονα τόσο δυναμική – σαν το ζώδιο του λέοντα που φέρει ως μοίρα από τη μέρα εκείνη του Αυγούστου που γεννήθηκε. «Στις μελαγχολίες μου απομονώνομαι. Μακριά από φίλους, από οικογένεια, απ’ όλα. Ξεχνάω να φάω και κοιμάμαι συνέχεια. Όλοι, άλλωστε, έχουμε μια μικρή καταθλιψούλα μέσα μας. Ωστόσο, υπάρχει και η χαρούμενη πλευρά της ζωής! Το θέμα είναι αν θα παραμείνεις στο σκοτάδι σου ή αν θα βγεις τελικά στο φως. Πιστεύω πως οι άνθρωποι περνάμε και τις δύο περιόδους πάρα πολύ συχνά… Κοίτα, εγώ είμαι ένας άνθρωπος που θέλω να ευχαριστώ τους γύρω μου! Αυτό, όμως, για πολλά χρόνια, με έκανε να παρεκκλίνω από τα δικά μου “θέλω”. Οπότε τα ξέχασα. Κι’ ήρθε η στιγμή που είπα: “πρέπει να δεις πώς θες να ζήσεις από ‘δω και πέρα”». «Η τωρινή σου περίοδος ποια είναι;», τον ρωτώ. «Είναι εκείνη που προσπαθώ να βγω απ’ το σκοτάδι μου, παρόλο που δεν έχω μπει πρώτη φορά μέσα σ’ αυτό. Αλλά αυτή τη φορά, δεν θέλω να βγω απ’ αυτό χωρίς να το έχω καταλάβει! Θέλω να ζήσω όλη τη διαδρομή – κομμάτι κομμάτι. Ώστε όταν πάω στο φως να παραμείνω!». «Ένας έρωτας δεν θα σε βοηθούσε;», επανέρχομαι. «Όχι, όχι. Δεν έχει σχέση με άλλον άνθρωπο όλο αυτό!», μου απαντά με βεβαιότητα. «Ποια ήταν η αφορμή για να μπεις τώρα μέσα στο σκοτάδι που βιώνεις;», συνεχίζω. «Μπορεί και η δημοσιότητα. Η ευθύνη που έχω. Τη μία μέρα δεν σου δίνει κανείς σημασία και την άλλη γίνεσαι “κάποιος”, επειδή απλά εμφανίζεσαι στην τηλεόραση. Είναι όμως απλά μια δουλειά! Μέχρι εκεί. Όλο αυτό έρχεται σε αντίθεση με τα κοινωνικά μου πιστεύω, αλλά εγώ προσπαθώ να κρατήσω την ηθική μου μέσα απ’ αυτό, κι ο μόνος λόγος για να νιώθω καλά και να μην αισθάνομαι ενοχές που το κάνω, είναι να λέω την αλήθεια μου, να μην κοροϊδεύω τον κόσμο», καταλήγει.

Το πιο δύσκολο κομμάτι σε ένα συνεργείο αυτοκινήτων είναι το σφυρηλάτημα, το να καταφέρει δηλαδή ο τεχνίτης να φέρει την μία πλευρά του αυτοκινήτου, την τρακαρισμένη, στην ίδια θέση με την εργοστασιακή. Ό,τι φτιάχνει ένα υπερσύγχρονο ηλεκτρονικό μηχάνημα θα πρέπει να γίνει με τα χέρια. Αυτό μου εξηγεί πως έκανε κι εκείνος, για κάποια χρόνια, μαζί με τον πατέρα του, τότε που ζούσαν οικογενειακά στο Πόρτο Ράφτη. Εκεί βίωσε την εφηβεία του, μαζί με τον Φοίβο, το Ζιντάν, τη Γριά, τη Μαργαρίτα -τα σκυλιά του-, ανακαλύπτοντας ταυτόχρονα, στις μεγάλες βόλτες του, χωράφια, θάλασσα, ψάρια, σαύρες και σκαρφαλώνοντας σε δέντρα. Στα 18 του πήγε φαντάρος, στο μεταξύ όμως συμμετείχε στη θεατρική ομάδα του Μαρκόπουλου «Περίακτοι», του Σπύρου Κολιαβασίλη -στον οποίο ο ίδιος αισθάνεται ότι χρωστάει πολλά-, που τον προετοίμασε και για τις εξετάσεις του Εθνικού Θεάτρου, όπου τελικά φοίτησε. Φέτος παίζει για έβδομη χρονιά σε παιδικό θέατρο, στο «Παιδί και τα μάγια», στο «Θέατρο Πόρτα», ταυτόχρονα με το «Ντόλλυ η προξενήτρα» στο «Θέατρο Αλίκη». «Πολλές φορές, όλα αυτά τα χρόνια, σκέφτηκα να τα παρατήσω αν και είναι η δουλειά μου και την αγαπώ. Θα μπορούσα να ήμουν ακόμη μπάρμαν. Ωστόσο, επέλεξα να ζήσω από αυτό που μου αρέσει τόσο πολύ!», μου λέει αποφασιστικά.

Ανάβει ένα τσιγάρο και καθώς φυσάει τον καπνό του λέω πως τελειώσαμε, βέβαιος πια πως το σκοινί της επικινδυνότητας έχει τεντωθεί πολλές φορές οριακά στη ζωή του, αν και απέφυγε να μου το εξομολογηθεί με λεπτομέρειες στη συνέντευξη. «Αυτός ο κόσμος δεν θα αλλάξει ποτέ, Σταύρο!», τον τρολάρω φεύγοντας, παπαγαλίζοντας ένα στίχο του Νίκου Γκάτσου από τον «Κεμάλ», που στοιχημάτιζα πως θα ήξερε απέξω. Μου φέρνει την απάντηση φρεσκοσερβιρισμένη μέσα σε δευτερόλεπτα: «ο Χατζιδάκις όμως, στο ίδιο τραγούδι, λέει επίσης και “με φωτιά και με μαχαίρι πάντα ο κόσμος προχωρεί”. Αυτό γιατί δεν το λες;».      

Δημοσίευση στην εφημερίδα "Πρώτο Θέμα" (ένθετο "Big Fish"), το Μάρτιο του 2015. Φωτογραφίες: Πάνος Γιαννακόπουλος (Studio Αμύντα 13).