Αιώνιος έφηβος του ελληνικού πενταγράμμου, ένας από τους σπουδαιότερους συνθέτες της Ελλάδας, φιλόσοφος της ζωής, μα πάνω απ όλα ένας άνθρωπος που έζησε μέχρι την κάθε ελάχιστη λεπτομέρειά τους, όσα δεν θα χώραγαν ούτε σε δέκα ζωές μαζί.
Στο studio του σπιτιού του, στην Καλλιτεχνούπολη, βρίσκεται από το πρωί απομονωμένος ετοιμάζοντας τραγούδια, καινούργιες ενορχηστρώσεις, με φωνές, ήχους και μικρές παύσεις- σαν ιδιαίτερες μουσικές αναπνοές-, από τις δύο μεγάλες συναυλίες που θα δώσει στις 7 και 8 Οκτωβρίου, στο θέατρο Badminton, με την καλλιτεχνική επιμέλεια της συζύγου του, Λουκίλας Καρρέρ. Ωστόσο δεν κουράζεται, δεν σταμάτησε ποτέ, λέει, ούτε μία μέρα να βάζει τη μουσική στο dna της πιο βαθιάς του ύπαρξης. Και της πιο αληθινής. «Η μουσική δεν είναι το κέντρο του δικού μου κόσμου. Γιατί, στο κάτω κάτω, ποιος είμαι εγώ; Αλλά είναι το κέντρο του σύμπαντος. Γιατί αν δεν υπήρχε η μουσική και μάλιστα οι παύσεις, δεν θα υπήρχε το χάος και η εξέλιξη», λέει.
-Οι σιωπές και οι παύσεις είναι σημαντικότερες από τις μελωδίες;
-Ναι. Γι αυτό και όταν ακούσεις κάποιον να παίζει μία μελωδία, ο τρόπος που χρησιμοποιεί την παύση είναι εκείνος που κάνει τον μεγάλο δεξιοτέχνη, εκείνος που κάνει τον μεγάλο σολίστα, εκείνος που κάνει να ξεχωρίζει αυτόν που στ αλήθεια νιώθει τι θέλει να πει. Η σιωπή είναι η απαραίτητη ανάσα για να συγκροτηθεί η σκέψη, με την προϋπόθεση να μην λέει ανοησίες και να μην επαναλαμβάνεται.
-Στις σιωπές σας πως είστε;
-Είναι τόσο εκκωφαντικότερη η σιωπή μου όταν δεν ακούγεται μουσική στο δωμάτιο, που αληθινά δεν ξέρω πώς να την καταλαγιάσω. Για μένα, ο ήχος της σιωπής είναι ο συγκλονιστικότερος.
-Ακούτε καμιά φορά τραγούδια σας, όπως το «βρέχει φωτιά στη στράτα μου», τις «χάντρες» ή το «δρόμο»;
-Είμαι υποχρεωμένος να ακούω και να χειροκροτώ όταν τα ακούω, ανεξάρτητα από το πόσο φιλότιμα ή καλά είναι παιγμένα αυτά όταν είμαι κάπου καλεσμένος για να τιμηθώ. Τώρα τελευταία έχω ακούσει τόσα πολλά τραγούδια μου, που δεν θυμόμουνα καν ότι τα γραψα εγώ! Και θέλω να πω ένα «μπράβο» σε όλους αυτούς που μπορεί να μην γίνουν σολίστες, να μην γίνουν ντίβες αλλά, αν είναι γυναίκες και ασχολούνται με τη μουσική, είναι σίγουρο πως θα νανουρίσουν καλύτερα τα παιδιά τους. Και αν είναι άντρες, θα γίνουν καλύτεροι άνθρωποι. Κι ας μην γίνουν τελικά τραγουδιστές.
-Υπάρχουν τραγουδιστές σήμερα που να σας αρέσουν και που ίσως να θέλατε να τους γράψετε τραγούδια;
-Αυτό που έχει σημασία είναι η χροιά της φωνής που θα χρησιμοποιήσεις. Και η χροιά είναι ένα πλήθος αρμονικών πραγμάτων που ξεχωρίζει κάποιον από έναν άλλον. Έτσι ξεχωρίζουν και οι τραγουδιστές από μόνοι τους, όταν όμως δεν είναι επιβεβλημένοι από μία μόδα. Εγώ, κάθε φορά που κάνω ακροάσεις- τις οποίες συνεχίζω να κάνω- να είσαι σίγουρος ότι έτσι και ακούσω μία χροιά και πιστέψω ότι αυτή η χροιά μπορεί να υπηρετήσει μία καινούργια ενορχήστρωση και έναν καινούργιο τρόπο του ακούειν και του ειδέστε του σύγχρονου τρόπου με τον οποίο κινείται η μουσική βιομηχανία, όχι μονάχα θα ξεχωρίσω αυτή τη φωνή, αλλά θα τη βοηθήσω. Ενδεχομένως να της κάνω και δίσκο.
-Σε τραγουδιστές όπως είναι η Βίσση, η Βανδή και ο Ρουβάς, θα θέλατε να γράψετε καινούργια τραγούδια;
-Εδώ δεν είναι να θέλω εγώ. Εδώ είναι να θέλει η εταιρεία τους η οποία, με τον τρόπο που τους διαχειρίζεται, φαίνεται ότι είναι ικανοποιημένοι. Αυτοί λοιπόν οι άνθρωποι, δεν θα έρθουν ποτέ σε μένα. Κάποτε, όταν ρωτήθηκε διευθυντής εταιρείας αν ο Πάριος είναι δικός του απάντησε «βεβαίως», τον ρώτησαν αν ο Πλέσσας είναι φίλος του και απήντησε πάλι «βεβαίως» και συνέχισαν «τότε γιατί δεν βάζεις τον Πάριο, τον ερωτικότερο τραγουδιστή, να πει τον ερωτικότερο συνθέτη;». Και απήντησε: «Αν μου γράψει όμως άλλο ένα “θα πιω απόψε το φεγγάρι” και αυτό κρατήσει άλλα 100 χρόνια, εγώ θα πρέπει να κλείσω την εταιρεία μου». Για να έρθω στο ερώτημά σας, πιστεύω ότι και η Αννούλα η Βίσση, και η Βανδή και ο Ρουβάς έχουν πολύ εκμεταλλέυσιμες φωνές, γι αυτό και κάνουν τέτοια επιτυχία. Το θέμα είναι «ενδιαφέρει κανέναν από το περιβάλλον τους ή τους ίδιους να κλασσικοποιηθούν και να μείνουν για τα επόμενα 100 χρόνια;».
-Εσείς θα τους δίνατε την άδεια να επανεκτελέσουν έστω τραγούδια σας;
-Με μεγάλη μου χαρά!
-Είναι αλήθεια ότι, από τους ανθρώπους που γνωρίσατε, πιο γοητευτικό θεωρείτε τον Άλμπερτ Άινσταιν;
-Πώς να μην είναι γοητευτικός ένας άνθρωπος που με μία εξίσωση, έκανε τόσο κομψή διερεύνηση σαν μία σειρά από συμφωνικά έργα ή από λαϊκά τραγούδια; Ήταν λέκτωρ στο πανεπιστήμιο όπου βρισκόμουν στη Νέα Υόρκη και ήταν ένας άνθρωπος τετραπέρατος, απλός, που με μία απάντηση δημιουργούσε δέκα ερωτήματα. Αν ποτέ έφτανες να καταλάβεις τι ακριβώς έλεγε, θα ήσουν από τους ευτυχέστερους επιστήμονες.
-Πάντα λέγατε ότι είστε αισιόδοξος. Παραμένετε;
-Ασφαλώς! Εγώ πιστεύω ότι όλα αυτά που συμβαίνουν είναι από την κακομοιριά του να έχουμε ανήμπορους, ανίκανους, μη ονειρευόμενους και μη νοιαζόμενους για τα παιδιά και τα εγγόνια μας ανθρώπους στην εξουσία. Ενώ, από την άλλη μεριά, το δυναμικό που υπάρχει στα νέα παιδιά- γιατί εγώ με τους νέους έρχομαι συνέχεια σε επαφή- είναι εκπληκτικό! Δεν θέλω, όμως να κάνω τον έξυπνο. Παραμένω αισιόδοξος γιατί η δική μου η γενιά δοκιμάστηκε πολύ χειρότερα, από ότι δοκιμάζονται σήμερα κάποιοι κακομαθημένοι. Για μένα, δεν ήταν τόσο απλό να παίζω τη νύχτα στο καμπαρέ, με ματωμένα νύχια- γιατί έπαιζα από τις 9 μέχρι τις 6:30 το πρωί- και μετά να πηγαίνω για να ανοίγω το εργαστήριο της φυσικής γιατί ήμουν επιμελητής στον Χόνδρο, έναν από τους καθηγητές στους οποίους οφείλω του πόσο αγάπησα τη φυσική, του πόσο καλά γράμματα έμαθα στο πανεπιστήμιο και πως κατάφερα με αυτά, χωρίς καμία άλλη βοήθεια, να πάρω υποτροφία και το διδακτορικό μου.
-Υπάρχει κάτι που να φοβάστε σήμερα;
-Ντρέπομαι να το πω, αλλά όχι. Έχω πάντα στο μυαλό μου μία ρήση που λέει «και μια νικάει ο Διγενής και μια νικάει ο Χάρος». Απ την άλλη μεριά, νομίζω ότι είναι στημένος ο αγώνας. Αλλά, το γεγονός ότι υπάρχει ο Διγενής και η αντρειά του, δίνει στο Χάρο ένα μάθημα.
-Ο θάνατος δεν σας φοβίζει;
-Να ξερες πόσο περισσότερο με φοβίζει η γέννηση!
-Γιατί το λέτε αυτό;
-Γιατί, από τη στιγμή που θα γεννηθείς ένα είναι σίγουρο: ότι κάποια στιγμή θα αντιμετωπίσεις το τέλος αυτής της περιπέτειας. Αλλά, από τη στιγμή που γεννιέσαι μέχρι τη στιγμή που θα γίνεις αυτό που εκ των υστέρων θα μπορεί να εκφράζεται, είναι τέτοια η μοναδικότητά του σε αυτό τον φτωχοπλανήτη, τον φτωχογαλιαξία, στην άκρη του δικού μας σύμπαντος, που είναι αστείο να το λέμε ή να το μετράμε.
-Ο έρωτας είναι κυρίαρχος στην ζωή σας;
-Αν δεν ήταν ο έρωτας το κύριο στοιχεία της ζωής μου, δεν θα μπορούσε το χάος να τα χει βρει με τη νύχτα και η νύχτα με το έρεβος. Και εγώ αυτή τη στιγμή, δεν θα χα γράψει ούτε μία νότα.
-Η κόρη σας, η 14χρονη Ελεάνα, είναι το πιο σημαντικό πλάσμα της ζωής σας;
-Η Ελεάνα είναι πολύ σημαντικό πλάσμα αυτή καθεαυτή. Είμαι και πατέρας της, είμαι και θαυμαστής της. Τα πράγματα που κάνει τα θαυμάζω, αλλά έρχεται και η στιγμή που είμαι αναγκασμένος να κατακρίνω κάποια ή να τα μινιμαλίζω. Ευτυχώς, πιστεύω ότι η διαμόρφωσή της μέσα στην οικογένεια αλλά και το dna που έχει από τη μητέρα της και από μένα, ο τρόπος που μας άκουσε να μιλάμε στο σπίτι συνομιλώντας ελληνικά, θα της δώσει εκείνα τα εφόδια που θα την κάνουν, όταν θελήσει η ίδια, να γίνει όσο χρήσιμη μπορεί να είναι.
-Θα την αποτρέπατε να ασχοληθεί επαγγελματικά με τη μουσική, για να μην συγκριθεί με τον πατέρα της;
-Ναι. Γιατί αυτό το υπέστη ο γιος μου, που είχε όμως το ταλέντο και την υπομονή να το ξεπεράσει. Μία φορά, η κόρη μου, είχε ακούσει σε μία συνέντευξη ότι είμαι αυτοδίδακτος στη μουσική και το καμαρώνω και μου λέει «εγώ γιατί να πάω να μάθω; Δεν μπορώ να κάνω ό,τι έκανες εσύ;». Από τότε δεν της ξαναμίλησα γι αυτό το θέμα.
-Σε talent show θα πηγαίνατε κριτής;
-Με είχαν ζητήσει στο fame story και, όσο θυμάμαι τα λεφτά που αρνήθηκα, είμαι έτοιμος να πάω και να ρωτήσω τη γυναίκα μου αν τελικά κάναμε καλά. Είχε όμως απόλυτα δίκιο. Μου είπε η Λουκίλα «όχι, δεν θα το κάνεις, δεν επιτρέπεται. Εσύ κάνεις σε όλη σου τη ζωή ακροάσεις, αλλά δεν τις βάζεις μπροστά σε ένα φακό που είναι σίγουρο ότι θα σε προδώσει». Είχε δίκιο.
-Παρακολουθείτε καθόλου τηλεόραση;
-Κάθε πρωί, γύρω στις 6 με 7 το πρωί, από λίγο κάποιες ενημερωτικές, κυρίως για το διάβασμα των εφημερίδων. Για να πάρω μία γεύση του τι θα είναι το βραδινό δελτίο ειδήσεων, εάν υποτεθεί ότι το παρακολουθήσω ξέροντας κατά κάποιον τρόπο το χρώμα της σκούφιας του κάθε καναλιού.
-Καταφέρατε να αποκτήσετε οικονομική ευμάρεια με τη μουσική σας, μετά από τόσες επιτυχίες και μεγάλες πωλήσεις δίσκων;
-Τόσο πολύ όχι, που να το παινεύομαι. Σκεφτείτε ότι ο «δρόμος», ο πρώτος ελληνικός δίσκος που έγινε χρυσός- και μέχρι σήμερα κατέχει το ρεκόρ πωλήσεων κάθε άλλου που κυκλοφόρησε- έφερε στο σπίτι μου την Εφορία που μου είπε «που είναι τα χρήματα από τις 50 χιλιάδες πωλήσεις που σας απονεμήθησαν;». Δεν ήξερε όμως η Εφορία ότι αυτά τα χρήματα θα τα έπαιρνα, αν τα έπαιρνα, μετά από ενάμιση χρόνο.
-Δίνετε πολλά λεφτά κάθε χρόνο στην Εφορία;
-Δίνω ό,τι αναλογεί ανάλογα με τους νόμους που ισχύουν. Είμαι όμως τόσο φανατικά τίμιος που θα μπορούσε κανείς να πει ότι ένα ήττα που θα εκφράζει τη λέξη «ηλίθιος» είναι λίγο.
-Είστε ευτυχισμένος με τη ζωή σας, κύριε Πλέσσα;
-Πάρα πολύ! Τα διαλείμματα της δυστυχίας μου δεν είναι ακόμη ικανά.
Δημοσίευση στο περιοδικό People, τον Οκτώβριο του 2011.
