Το θέατρο Βρετάνια είναι αγνώριστο: Γεμάτο σκαλωσιές, ξύλα, μαστόρους, χωρίς καθίσματα, με πεταμένους δεξιά και αριστερά κουβάδες με μπογιά. «Έχουμε τις πρόβες, έχουμε και την μεγάλη αλλαγή του θεάτρου», μου λέει ο Γρηγόρης, «αλλά, θα γίνει μία κούκλα». Τις προηγούμενες μέρες βρισκόταν καθημερινά εκεί για 15 ώρες, γελάει όταν μου το αναφέρει, όταν με βλέπει να ξαφνιάζομαι για τις αντοχές του, μου λέει ότι είναι κάτι συνηθισμένο γι αυτόν, ότι η οικογένειά του έχει συνηθίσει πια την «αρρώστια» του, το θέατρο. Στο καμαρίνι του φωτογραφίες από παραστάσεις στις οποίες έχει πρωταγωνιστήσει, ελάχιστες από τις δεκάδες. «Συγνώμη για την ερώτηση», του λέω λίγο πριν ξεκινήσουμε, «αλλά, πόσων χρόνων είστε;». Χαμογελάει. «Νομίζω πως ξεκινάτε πολύ αδιάκριτα. Σήμερα, παρά την κούραση, θα σας έλεγα 29».-Μετανιώσατε ποτέ που ασχοληθήκατε με το θέατρο όλα αυτά τα χρόνια;
-Όχι. Στο θέατρο χρωστάω το άνοιγμά μου στη ζωή.
-Δεν είναι μία δουλειά το θέατρο;
-Είναι και δουλειά, αλλά πριν γίνει δουλειά είναι ψυχική ανάγκη. Για αυτούς τους λόγους που εγώ έχω σκεφτεί, γίνεται κανείς ηθοποιός: Επειδή θέλει να βαθύνει περισσότερο στον εαυτό του, έχει το ανικανοποίητο στη ζωή και θέλει να ζήσει πολλές ζωές, θέλει να δραπετεύει από το περιβάλλον του, έχει φουρτούνα στην ψυχή του και θέλει να βουτήξει βαθιά ώστε να δει γιατί συμβαίνει αυτό, έχει ανάγκη από αποδοχή, από φίλους, από παρέα. Για πολλούς από αυτούς τους λόγους έγινα κι εγώ ηθοποιός.
-Είχατε κι εσείς φουρτούνα στην ψυχή σας;
-Ναι, πολύ μεγάλη φουρτούνα. Καρμικά, θα έπρεπε να έχω βασανιστεί σ αυτή τη ζωή. Μεγάλωσα στην Ξάνθη, έζησα λίγο καιρό στη Θεσσαλονίκη και μετά ήρθα στην Αθήνα. Έζησα δύσκολα παιδικά χρόνια, δεν είχα πατέρα. Χώρισαν οι δικοί μου όταν ήμουν ενός έτους. Αργότερα απέκτησα έναν πατριό.
-Είχατε καλή σχέση;
-Δεν είχαμε καν σχέση. Υπήρχε βέβαια το πρότυπο του άντρα μέσα στο σπίτι, αλλά χωρίς να μπορώ να πάρω και τίποτα θετικό από αυτό. Πιστεύω ότι ένα από τα πράγματα που με έσπρωξαν στο θέατρο ήταν το γεγονός ότι ένιωθα πως αν μείνω στα πλαίσια που κάποιος ή η ζωή είχε καθορίσει για μένα, δεν θα ήμουνα ευτυχισμένος. Ενστικτωδώς, κατάλαβα ότι η δραπέτευση είναι από εκεί. Βυθίστηκα μέσα σε έναν απέραντο κόσμο ψυχών, όπου κολύμπησα και κολυμπάω ευτυχισμένος.
-Αυτό δεν είναι υποκατάστατο της αληθινής ευτυχίας;
-Αυτό μου έφερε την αληθινή ευτυχία. Η δουλειά, οι φίλοι και το τι καταφέρνει κανείς να φτιάξει στην οικογένειά του, φέρνουν την αληθινή ευτυχία. Η τέχνη μου είναι ένα διαβατήριο για την ευτυχία και τη δραπέτευση, κατάφερα και έκανα επάγγελμα την τέχνη μου.-Πως ήσασταν ως παιδί;
-Ήμουνα κοινωνικός, αλλά με μία μόνιμη τάση μελαγχολίας και ανασφάλειας. Φυσικό όμως ήταν να υπάρχει ένα τραύμα στην ψυχή, αφού δεν υπήρχε μία υγιής οικογενειακή στέγη.
-Υπάρχει ακόμη αυτό το τραύμα;
-Αυτά γίνονται κάποια στιγμή πετρώματα. Δεν μπορεί κανείς εύκολα να απαλλαγεί από αυτά, είναι δύσκολο. Για εκείνο όμως που μπορώ να υπερηφανευτώ, είναι πως το πάλεψα, ότι δούλεψα πολύ γι αυτό. Μόνος μου. Ό,τι έχω κερδίσει στη ζωή μου- είτε υλικό, είτε πνευματικό, είτε ψυχικό- δούλεψα πολύ για να το καταφέρω.-Από πού αντλούσατε δύναμη;
-Από την ανάγκη μου για αυτοσυντήρηση. Είχα δυνατό κύτταρο. Έπρεπε να αλλάξω τα πράγματα στη ζωή μου- για όσο μείνω σε αυτή τη ζωή- και τα άλλαξα. Είναι θεαματικές οι αλλαγές που έχω κάνει. Το κομβικό σημείο βέβαια αυτής της αλλαγής, ήταν το θέατρο.
-Ήταν σύμφωνη η μητέρα σας για να ασχοληθείτε με το θέατρο;
-Ναι. Η μητέρα μου ήτανε πάντοτε αρωγός και συμπαραστάτης, της χρωστάω πολλά (συγκινείται). Θυμάμαι πως όταν στην αρχή έπαιζα και ερχόταν για να με δει, έπιανε πάντα κουβέντα με τους διπλανούς της: «Σας αρέσει;», τους έλεγε, «Γιος μου είναι». Καμιά φορά, άμα πέθαινα επάνω στη σκηνή, άκουγα έναν βαθύ αναστεναγμό από κάτω, ένα «αχ παιδί μου, παιδάκι μου» ή, τότε που κάναμε ένα δικαστικό έργο και έλεγε ο δικαστής «αθώος ή ένοχος;» η μάνα μου φώναζε από κάτω «αθώος, αθώος!». Μια μέρα θύμωσα. Της είπα «έτσι και σε ακούσω να αναπνέεις, θα σταματήσω την παράσταση και θα σε διώξω. Δεν θα αναπνέεις καν». Πέρσι δεν ήρθε στην πρεμιέρα γιατί είχε σπάσει το πόδι της, δεν τα κατάφερε, αλλά φέτος θα έρθει. Θέλω να την ανεβάσω ψηλά στη γέφυρα, να αγναντέψει.
-Που αλλού έχετε δουλέψει;
-Δούλεψα σε εμπορικό κατάστημα, σε πλεκτήριο, σε οικοδομή, σε αποθήκη, μηχανικός προβολής σε κινηματογράφο, έχω κάνει δεκάδες δουλειές για να επιβιώσω. Μου αρέσει αυτό που έχω κατακτήσει και φοβάμαι ότι αν άλλαζα κάτι από το παζλ, δεν θα ήμουνα αυτό που είμαι τώρα. Δεν έχει νόημα να αλλάζεις κατόπιν εορτής τη ζωή σου, το θέμα είναι να την αλλάξεις τη στιγμή που συμβαίνουν οι δυσκολίες.
-Πάντοτε ήσασταν τόσο αποφασιστικός και δυνατός στη ζωή σας;
-Δεν είμαι δυνατός. Όχι. Είμαι δειλός, φοβισμένος και ανασφαλής. Ξέρετε γιατί σας δίνω αυτή την εντύπωση; Γιατί με αυτά που κάνω, προσπαθώ να κατανικήσω τους φόβους μου. Βάζω πάντα ένα μεγάλο στόχο μπροστά μου, ένα μεγάλο εγχείρημα, για το οποίο αισθάνομαι λίγες και μικρές τις δυνάμεις μου για να το κατακτήσω. Αυτό είναι ένα κόλπο. Το κάνω για να ασκήσω την ψυχή και το σώμα μου, ώστε να νικήσω τους φόβους μου, να προχωρήσω και να γίνω καλύτερος. Υπάρχουν έργα που έχω σκηνοθετήσει, τα οποία με τρομοκρατούσαν. Δεν ήξερα αν μπορώ να τα καταφέρω. Τα έβαζα όμως στόχο: Εάν κατάφερνα να τα κάνω, εάν δεν με σκότωνε, θα έβγαινα από αυτό το πράγμα καλύτερος.
-Τι άλλο φοβόσασταν;
-Φοβόμουνα να κάνω οικογένεια. Είναι επάγγελμα αυτό για να κάνει κάποιος οικογένεια, όταν του χρόνου μπορεί να είσαι άνεργος; Κι όμως. Αποφάσισα να κάνω οικογένεια, παντρεύτηκα, έκανα δύο παιδιά, διότι πίστεψα ότι το να είμαι υπεύθυνος για άλλους ανθρώπους, θα μου δώσει μεγαλύτερες δυνάμεις. Όπως το να βρω τρόπους για να επιβιώσει η οικογένειά μου, να προσφέρω πράγματα στα παιδιά μου. Ένας από τους στόχους που είχα βάλει, ήταν να γίνουν τα παιδιά μου καλύτεροι άνθρωποι από εμένα. Ελπίζω να τα κατάφερα. Τι άλλο να θέλει να αφήσει πίσω του ένας άνθρωπος; Μόνο ανθρώπους. Αισθάνομαι τύψεις που δεν έχω όσο χρόνο θα ήθελα για να τον προσφέρω στα παιδιά μου και πάντοτε θα ζηλεύω τη γυναίκα μου που έχει περάσει πολύ περισσότερες ώρες μαζί τους, που γέλασε, που έπαιξε, που διάβασε, που πήγε σε περισσότερα πάρτυς μαζί τους. Αλλά, δεν γινόταν αλλιώς.
-Πόσες ώρες βρίσκεστε καθημερινά στο θέατρο;
-Εγώ ζω εδώ. Στο θέατρο. Καμιά φορά έρχομαι στις 10 το πρωί και κάθομαι μέχρι τη μία τη νύχτα. Όταν έχουμε φωτισμούς είμαι εδώ μέχρι τις 9 το πρωί σερί, 24 ώρες. Εγώ πιστεύω στον επαγγελματισμό, δεν είναι κακή λέξη ο «επαγγελματίας», είναι προϋπόθεση για την τέχνη. Ο άκρατος επαγγελματισμός, κρύβει μέσα του ένα ρομαντικό καλλιτέχνη. Όταν πιάνω στα χέρια μου ένα θεατρικό κείμενο, δεν το αναλύω λέξη λέξη, το αναλύω γράμμα γράμμα. Σαν τους παλιούς τυπογράφους που πιάνανε τα γράμματα με τα τσιμπιδάκια και τα βάζανε το ένα δίπλα στο άλλο. Κάθε γράμμα ενός θεατρικού κειμένου, είναι κομμάτι ψυχής. Τίποτα δεν έγινε εύκολα στη ζωή μου και τίποτα δεν μου προσφέρθηκε. Είχα ένα κάρμα που έλεγε ότι αυτός ήρθε σε αυτή τη ζωή για να ταλαιπωρηθεί, για να βασανιστεί- και εγώ το άλλαξα.-Δεν νιώθετε κούραση, μετά από τόσα χρόνια αγώνα;
-Η αλήθεια είναι ότι νιώθω λίγη κούραση τώρα πια. Με ξεκουράζουν όμως οι στιγμές που δεν έχω πρόγραμμα, ακόμη και μέσα στην εβδομάδα. Με χαλαρώνει το να πάω στη θάλασσα και να περπατήσω από τον Πειραιά μέχρι το Φλοίσβο. Βάζω κασκέτο, γυαλιά και προχωράω. Αλλά, αυτό καμιά φορά είναι πιο προκλητικό, γιατί από κάτω νομίζουν κάποιοι ότι κρύβεται ο Μπραντ Πιτ. Ίσως επειδή έχουμε το ίδιο σώμα (γελάει). Η μέρα που δεν θα έχω δουλειά και θα πάω στο γυμναστήριο, είναι επίσης μία μέρα ξεγνοιασιάς. Ή το να πεταχτώ ένα Δευτερότριτο και να πάω να δω τους φίλους μου στη Θεσσαλονίκη, το να πάρω το αυτοκίνητο και να πάω να κάνω μία μεγάλη βόλτα σε μία πολύ μακρινή ταβέρνα. Με ξεκουράζει επίσης, το να καθίσω στο κρεβάτι ή στον καναπέ μου, για να διαβάσω ένα από τα χιλιάδες βιβλία που έχω δίπλα. Ξέρω πλέον ότι ένα από τα πράγματα που θα με βρουν σε αυτή τη ζωή, είναι η αλλεργία από το χαρτί.
-Σας θυμώνει που, πολλοί άνθρωποι στο θέατρο, καταφέρνουν να επιβιώνουν χωρίς όλη αυτή τη δουλειά που έχετε εσείς κάνει, χωρίς το στοιχειώδες έστω ταλέντο;
-Αυτοί οι άνθρωποι, δεν έχουν σχέση με τη δουλειά. Χρησιμοποιούν την ιδιότητα του ηθοποιού για το κυρίως επάγγελμά τους, είναι η εξώπορτα για το κυρίως σπίτι. Ό,τι έχει διαλέξει ο καθένας. Αυτό με θυμώνει. Κατά τα άλλα, ποτέ δεν θα κινδυνεύσει το θέατρο από αυτούς, το θέατρο έχει φίλτρα, δεν μπορεί να μπει σ αυτό κάποιος που δεν έχει ταλέντο ή- τουλάχιστον- δεν μπορεί να διατηρηθεί. Κατά καιρούς περνάνε μερικά νούμερα μέσα σ αυτό, αλλά κι αυτά είναι χρήσιμα. Γιατί η κοινωνία τα έχει ανάγκη, πρέπει να γελάει μαζί τους, να κάνει χαβαλέ, να γίνονται εκπομπές, εξώφυλλα, θέματα κουτσομπολιού, να γίνονται επιδείξεις μόδας επί σκηνής.
-Όταν κλείνεται τα μάτια σας, τι ονειρεύεστε;
-Ας έχω υγεία, όλα τα άλλα θα τα κάνω εγώ.
Δημοσίευση στο περιοδικό F-Magazine (FOKAS), το Φθινόπωρο του 2009.
