ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΤΑΛΑΡΑΣ: ΜΙΛΑΕΙ ΓΙΑ ΟΛΑ

Ο σημαντικότερος (μέσα από τη διαχρονικότητα και τη συνέπειά του απέναντι στον εαυτό του και στο κοινό, όλα αυτά τα χρόνια) τραγουδιστής σήμερα στην Ελλάδα, που οι δίσκοι του ξεπερνούν σε πωλήσεις -μέσα σε αυτά τα 40 περίπου χρόνια που πρωταγωνιστεί στο ελληνικό τραγούδι- τα 15 εκατομμύρια δίσκους, επιλέγει να μιλήσει στο «Down Town Κύπρου», αρκετούς μήνες μετά την τελευταία του συνέντευξη σε έντυπο, για όλα όσα τον απασχολούν, τον θυμώνουν, τον ηρεμούν, τον κάνουν να συνεχίζει να ονειρεύεται.

-Ποιος είναι αυτή τη φορά ο λόγος της επίσκεψής σας στην Κύπρο; Τι το ιδιαίτερο ή διαφορετικό θα έχουν αυτές οι συναυλίες από προηγούμενές σας που έχουμε απολαύσει στο νησί;

-Στην Κύπρο επεδίωκα πάντα να παίζω όλα τα διαφορετικά προγράμματα της Ελλάδας ή των Ευρωπαϊκών μου περιοδειών. Γι’ αυτό έρχομαι κάθε φορά με διαφορετικό υλικό. Ξεχωρίζω τις «συναυλίες για την Κύπρο» όπου έχουν πρωτοπαρουσιαστεί τα τραγούδια του Μιχάλη Χριστοδουλίδη και του Δημήτρη Λάγιου σε ποίηση Κυπριών ποιητών και στιχουργών, που για μένα αλλά και για τον κόσμο ήταν από τις σημαντικότερες συναυλίες. Ακόμη τα τραγούδια της Μεσογείου με την Dulce Pontes, το αφιέρωμα στο ρεμπέτικο, οι συνεργασίες με τις συμφωνικές ορχήστρες. Με αυτόν τον τρόπο, όπως λένε και πολλοί φίλοι στην Κύπρο, ξεχνάμε τα πιο παλιά (τα κλασσικά) τραγούδια που έχει αγαπήσει το κοινό. Γι’ αυτό διάλεξα σ’ αυτό το πρόγραμμα να έχουμε ένα κομμάτι αφιέρωμα στον Σταύρο Κουγιουμτζή και στον Απόστολο Καλδάρα, που αποτελούν ίσως το μεγαλύτερο κομμάτι της μουσικής μου διαδρομής.  Σ’ αυτό θα βοηθήσει και η παρουσία ενός σπουδαίου πραγματικά τραγουδιστή, του Δημήτρη Μπάση με τον οποίο θα συνευρεθούμε για πρώτη φορά στη σκηνή στην Κύπρο, μαζί και με την Μελίνα Ασλανίδου. Είναι συγκινητικό ότι πριν ελάχιστες ημέρες, στην Νάουσα, στο αφιέρωμα στον Απόστολο Καλδάρα, σ’ ένα θέατρο ασφυκτικά γεμάτο, είχαμε πάρα πολλούς νέους κυρίως θεατές, που πραγματικά συγκινήθηκαν με αυτά τα τραγούδια. Για μένα αυτό είναι πολύ παρήγορο. Σ’ αυτές τις συναυλίες βέβαια, θα παίξουμε και κάποια από τα καινούργια τραγούδια του Νίκου Αντύπα από το δίσκο που θα κυκλοφορήσει σε λίγες ημέρες. 

-Πόσο μπορεί, όμως, πιστεύετε να συγκινεί ένα νέο cd -όπως αυτό που ετοιμάζετε με τον Νίκο Αντύπα, τον Νίκο Μωραίτη, τον Γεράσιμο Ευαγγελάτο και πολλούς ακόμη εκλεκτούς δημιουργούς- έναν άνθρωπο που σημείωσε την μεγαλύτερη ίσως και πιο επιτυχημένη πορεία έλληνα τραγουδιστή στην Ελλάδα;

-Χάρηκα πάρα πολύ γιατί ήταν κάτι που σχεδιάζαμε χρόνια πριν. Χάρηκα μουσικά και ηθικά πραγματικά. Ο Νίκος είναι φίλος και συνεργάτης μου πάρα πολλά χρόνια. Τον εκτιμώ πολύ βαθιά σαν μουσικό. Αποδεικνύεται για μια φορά ακόμα, ότι η καλή μουσική δεν έχει στεγανά. Ο Νίκος, όπως ξέρετε, είναι από τους πιο σοβαρούς εκπροσώπους της ροκ μουσικής στην Ελλάδα. Αρκεί να θυμηθούμε την καριέρα των Socrates! Αυτός ο άνθρωπος λοιπόν, έχει σκύψει με σεβασμό και αγάπη και πάνω από την ελληνική και γενικά πάνω από την μεσογειακή μουσική. Γι’ αυτό μας έδωσε αυτά τα χρόνια τόσο όμορφα τραγούδια. Γι’ αυτήν την καινούργια μας δουλειά λοιπόν, συνέβαλαν πολλοί λόγοι για να είμαι απόλυτα καλυμμένος καλλιτεχνικά. Πρώτα, γιατί μου έδωσε την ευκαιρία να τραγουδήσω με διαφορετικό τρόπο από ότι συνήθως. Μετά είναι ο διαφορετικός ήχος, ο οποίος όμως εκφράζεται με έναν ξεχωριστό στίχο από ανθρώπους όπως ο Μιχάλης Γκανάς, ο Μάνος Ελευθερίου, ο Άρης Δαβαράκης, αλλά και οι νεώτεροι όπως ο Νίκος Μωραΐτης και ο Γεράσιμος Ευαγγελάτος που αναφέρετε. Ελπίζω να είναι αντίστοιχη και η απήχηση, αν και τα πρώτα δείγματα είναι πολύ θετικά.

-Τι αντίτιμο είχε αυτή η «αφοσίωσή» σας στη μουσική, όλα αυτά τα χρόνια, κύριε Νταλάρα; Στερηθήκατε, ίσως, πολύτιμες προσωπικές στιγμές με την οικογένειά σας που πλέον δεν αναπληρώνονται;

-Μόνο χαρά πήρα. Και δύναμη. Στην ουσία τίποτα δε στερήθηκα, γιατί ουσιαστικά αυτή η αφοσίωση με έκανε καλύτερο και πιο αφοσιωμένο στην προσωπική μου ζωή, που είχα την τύχη να είναι πολύ καλή. Από την οικογένεια μου πήρα παραπάνω δύναμη, για να μπορώ να είμαι αφοσιωμένος στην μουσική. 

-Υπάρχουν φορές που δεν θα θέλατε να είστε «ο Νταλάρας» που χαιρετάει όλη η Ελλάδα, που σας αναγνωρίζουν παντού, που όλοι θέλουν να σας μιλήσουν;

-Σχεδόν όλες τις φορές. Οι άνθρωποι που με αγαπούν για τη μουσική μου, συνομιλούν μέσα από την μουσική. Το άλλο κομμάτι – το έχω ξαναπεί – είναι απότοκο της φήμης και της επωνυμίας, που δυστυχώς επειδή εγώ το έχω ζήσει από την πρώτη στιγμή, είναι το κακό κομμάτι της δουλειάς μας.  Ή για να μην είμαι πολύ αυστηρός, το μη δημιουργικό. Να σας πω και κάτι από την πείρα μου, έτσι ως συμβουλή στους νέους καλλιτέχνες; Οι φίλοι οι πραγματικοί, είναι αυτοί που θα είχαμε ούτως ή άλλως, ό,τι δουλειά και να κάναμε.  Όλα τα άλλα, είναι περιστασιακά και αποτέλεσμα αυτής της ανούσιας πλευράς της επωνυμίας.

-Δεδομένης της πολύ άσχημης οικονομικής κατάστασης που βιώνει αυτή τη στιγμή η Ελλάδα και με την Κύπρο να ακολουθεί στο δρόμο του Μνημονίου, και επειδή είναι γνωστό ότι είστε ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένος σε οτιδήποτε αφορά σε πολιτικά θέματα -με την ευρύτερη έννοια του όρου- δεν μπορώ να μην σας ρωτήσω αυτό που ρωτάνε πια όλοι οι Έλληνες, αλλά πλέον και οι Κύπριοι: Διακρίνετε κάποια, μικρή έστω, χαραμάδα ελπίδας για το μέλλον;

-Ακούστε. Στην Ελλάδα πάντα περνούσαμε δυσκολίες και κατορθώναμε να επιβιώσουμε. Η Ελλάδα δεν έπαψε ποτέ όμως να είναι μία φτωχή χώρα με ελάχιστους πλούσιους πολίτες, που δυστυχώς τις τελευταίες δεκαετίες έζησε μια ψεύτικη ευημερία. Αυτή η περίοδος πέρασε ανεπιστρεπτί. Είναι σαφώς τραγική η κατάσταση σήμερα, ειδικά με την ανεργία και η μόνη ελπίδα είναι ότι υπάρχει περίπτωση να καταφέρουμε να ωριμάσουμε μέσα από αυτή την καταστροφή. Υπάρχει ελπίδα, μόνο αν ξεκινήσουμε από το μηδέν και ξαναφτιάξουμε το κράτος μας. Με υποδομές για την υγεία, την παιδεία, την πάταξη της φοροδιαφυγής. Το δυστύχημα, ξέρετε, είναι ότι αυτό που βιώνουμε δεν είναι αποτέλεσμα δυστυχώς ανωτέρας βίας, αλλά εξυφάνθηκε όλα αυτά τα χρόνια και από ανέντιμους πολιτικούς αλλά και από πελατειακές σχέσεις που δημιουργήθηκαν από αφέλεια ή αμέλεια, στην καλύτερη περίπτωση, και από δόλο και κακουργηματικές στη χειρότερη. Αν δεν καθαρίσει αυτό το απόστημα, θα οδηγηθούμε πάλι σε αδιέξοδο. 

-Το σύνηθες, όμως, ερώτημα όλων είναι «τι έφταιξε»; Τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Κύπρο. Εσείς τι πιστεύετε; Το «κακό μας το κεφάλι» ή «οι ξένες δυνάμεις που τα χουν βάλει πάλι με τον ελληνισμό»;

-Αυτό είναι μια εύκολη καραμέλα όταν μας βολεύει, ή μια γενικότητα που καλλιεργούν κυρίως κάποιοι πολιτικοί και ο τύπος.  Βεβαίως στην ιστορία της Ελλάδας και της Κύπρου για πολλά σοβαρά πράγματα φταίνε και οι ξένοι. Οι ξένοι όμως δεν είναι πάντα οι ίδιοι.  Η Μεγάλη Βρετανία, ας πούμε, φέρθηκε πολύ άσχημα στην Κύπρο, εγκληματικά.  Η Αμερική, επίσης, μετά το πραξικόπημα στην Κύπρο, έπαιξε κακό ρόλο. Η Ρωσία δεν έκανε το ίδιο, είτε μας αρέσει είτε όχι. Γενικώς, οι ξένοι δεν είναι εκεί για να μας τιμωρήσουν ή να μας κανακέψουν. Τώρα στην κρίση, η Γερμάνια δεν μας φέρεται με τον ίδιο τρόπο που φέρεται η Γαλλία και η Ισπανία.  Άρα όλα είναι θέμα και δικής μας πολιτικής και θέσης. Όσον αφορά το «κακό μας το κεφάλι» που λέτε, το χειρότερο είναι ότι τα τραγικά αποτελέσματα τα βιώνουν και αθώοι πολίτες, ενώ κάποιοι από τους παίκτες παίζουν βρώμικα παιχνίδια για πολιτικά ή ακόμη και για οικονομικά οφέλη. 

-Για κάποιους, ωστόσο, ήταν «έκπληξη» που και η Κύπρος θα ακολουθήσει οδηγίες από την Τρόικα και ίσως χρειαστεί βοήθεια από το Δ.Ν.Τ, αφού η οικονομία της θεωρείτο μέχρι σήμερα «πολύ ισχυρή». Ξαφνιαστήκατε κι εσείς το ίδιο;

-Ξαφνιάστηκα πάρα πολύ και στεναχωρήθηκα και δυστυχώς φοβάμαι ότι πέρα από την εξαπλωμένη κρίση στην Ευρώπη και την υποχώρηση αυτού του ευρωπαϊκού ιδεώδους που όλοι πιστέψαμε, η Κύπρος πληρώνει επιπλέον το γεγονός ότι ακολουθεί μερικές φορές μερικά από τα κακά παραδείγματα της Ελλάδας. Πιστεύω δηλαδή ότι ίσως πληρώνει αυτήν την μεταστροφή της που από ένα κράτος των πολιτών και της υγιούς αγοράς -που πρέπει να είναι η προτεραιότητα ακολουθώντας την τρέχουσα ιδεολογία-, μετατοπίστηκε σε ένα κράτος των τραπεζών. 

-Έχοντας την πολύ ιδιαίτερη σχέση που αναπτύξατε όλα αυτά τα χρόνια με την Κύπρο και τους Κύπριους, βρίσκετε αλλαγές σε συμπεριφορές, χαρακτήρες, τρόπο αντιμετώπισης κάποιων πραγμάτων σε σχέση με το παρελθόν;

-Εγώ δε ζω στην Κύπρο και δεν μπορώ να είμαι ακριβής, όμως όταν όλα αλλάζουν γύρω μας, άλλα αλλάζουν προς το καλύτερο και άλλα προς το χειρότερο. Το καλύτερο και το χειρότερο είναι θέμα επιλογών και προσωπικής αντίληψης, ιδεολογίας, αλλά και αισθητικής.  

-Συνεχίζετε να θεωρείτε την Κύπρο «δεύτερή σας πατρίδα», όπως δηλώνατε παλιά, και τον εαυτό σας «πολίτη της Κύπρου»;

-Δεν το δήλωνα παλιά, το δηλώνω πάντα. Αγαπώ πολύ την Κύπρο, την ιστορία της και τους ανθρώπους της. Την νοιώθω πατρίδα μου. 

-Όλοι οι άνθρωποι σε μία τέτοια κατάσταση «κρίσης» (οικονομικής, αλλά και γενικότερης) κάνουν έναν απολογισμό στο που πραγματικά έχουν ευθύνη οι ίδιοι, πόσο αλαζόνες υπήρξαν, ποια ήταν τα λάθη τους, τι όφειλαν να «δουν» που δεν «έβλεπαν». Σε έναν τέτοιο, δικό σας προσωπικό απολογισμό λαθών, τι θα λέγατε;

-Η ζωή μας χαρακτηρίζεται από τα καλά και από τα λάθη. Εγώ έχω κάνει αρκετά και φαίνεται θα συνεχίσω να κάνω όσο είμαι παρών. Λάθη δεν κάνουν μόνοι οι ανενεργοί πολίτες, αυτοί που δεν εκφράζουν άποψη για να έχουν το κεφάλι τους ήσυχο. Μεγάλο λάθος είναι να θέλεις πάντα αυτό που πιστεύεις, ακόμα και αν οι συνθήκες δεν είναι θετικές. Είναι, όμως, λάθος για τον εαυτό σου και ενδεχομένως για το συμφέρον σου, αλλά είναι καλό για την κοινωνία. Στον απολογισμό βλέπω ότι πολλές φορές έκανα τέτοια λάθη, στήριζα αυτά που πίστευα και προχωρούσα ακόμα και χωρίς συμμάχους. Δεν έχω κάνει όμως ποτέ, σας διαβεβαιώνω, λάθη αρχών. Δεν έχω αλλάξει ποτέ για κανένα λόγο και σε καμία συγκυρία τα πιστεύω μου και την ιδεολογία μου. 

-Κάποιος, όμως, μπορεί να πει «είναι δυνατόν ο Γιώργος Νταλάρας, ο πιο εμπορικός έλληνας τραγουδιστής- που, δεν μπορεί, θα έχει βγάλει πολλά λεφτά- να μην έπεσε και ο ίδιος στην “παγίδα” του καταναλωτισμού;». Τι απαντάτε;

-Ο καταναλωτισμός είναι ένα παιχνίδι των αγορών. Έτσι κι αλλιώς  είναι μάστιγα των καιρών, εδώ και δεκαετίες. Και ο περισσότερος κόσμος δεν έδειξε αντίσταση σ’ αυτή την ξενόφερτη αντίληψη. Οι Έλληνες δεν ήμασταν έτσι ξέρετε, και υπάρχει ακόμα μια μερίδα ανθρώπων στην Ελλάδα, ακόμα και νέων, που δεν καταδέχονται, γιατί περί υγιούς εγωισμού πρόκειται, να μπουν σε αυτή την παγίδα του καταναλωτισμού.  Πάνε μέχρι εκεί που είναι το μπόι τους, που λέγανε οι παλιοί. Επίσης ο καταναλωτισμός έχει μεγάλη επιρροή από την μόδα. Εγώ την μόδα δεν την ακολούθησα ποτέ. 

-Λόγω των Αριστερών σας καταβολών αισθανθήκατε ποτέ ενοχές για τα λεφτά που κερδίσατε μέσα από τη δουλειά σας;

-Αισθάνομαι συνεχώς και δεν το έκρυψα ποτέ. Αμείφθηκα από τη δουλειά μου έντιμα και καθαρά. Δυστυχώς, ποτέ δεν τα κατάφερα να ταυτιστώ με τον σύγχρονο τίτλο του πετυχημένου, ώστε να μην αισθάνομαι ενοχές. Δεν ισοπεδώθηκα. 

-Νιώσατε ποτέ «παρεξηγημένος»;

-Συνεχώς, ίσως γιατί δεν πρόδωσα ποτέ αυτά που πιστεύω και δε ζήτησα ποτέ συμμάχους, όταν μέσα από τη δουλειά μου και μέσα από τη ζωή μου, υποστήριζα αυτά που πιστεύω. 

-Τώρα που έχουν περάσει 6 περίπου μήνες από τις συναυλίες που διοργανώσατε-χωρίς χρηματικό αντίτιμο-την Άνοιξη, με μεγάλη επιτυχία, αλλά και με τα γνωστά γεγονότα, πιστεύετε πως ήταν λάθος σας να «εκτεθείτε» δημόσια στον κόσμο- ιδιαίτερα εκείνη την πολύ δύσκολη περίοδο για την Ελλάδα;

-Δεν μετανιώνω καθόλου για την πρόθεσή μου. Την ουσία της προσφοράς μου τη γνωρίζει ο πολύς κόσμος και δεν μπορεί να την αλλοιώσει κανείς. Εγώ πιστεύω ότι τρεις ήταν οι λόγοι που έφταιξαν. Πρώτον, το χωρίς εισιτήριο τη δεδομένη στιγμή. Δεύτερον, ο κόσμος ζούσε μια τέτοια παραζάλη μέσα σ’ αυτήν την κρίση, που δεν συνειδητοποίησε ακριβώς τι συνέβη από αυτές τις ακραίες αντιδράσεις, γιατί εγώ ήμουν πάντα μόνος μου όταν έπαιρνα απόφαση. Έκανα αυτές τις συναυλίες αυτόνομα, μακριά από φατρίες. Όπως έκανα πάντα από παιδί. Σ’ αυτήν τη στιγμή της σύγχυσης του κόσμου, ελάχιστα ακροδεξιά κυρίως στοιχεία, βρήκαν διέξοδο και αντέδρασαν με βία και χυδαιότητα. Ο κόσμος πάγωσε εκείνες τις ημέρες. Έχει σημασία όμως να ξέρετε, ότι από τότε μέχρι σήμερα και καθημερινά, δέχομαι τη συμπαράσταση του κόσμου σε όλες τις εκδηλώσεις μας. Και ο τρίτος λόγος βέβαια, ήταν ότι κάποιοι κακοήθεις ταύτισαν την ενασχόληση της Άννας με την πολιτική και τις επερχόμενες εκλογές, με τις συναυλίες μου. Ε, όλα αυτά χωρίς καμία πολιτική κάλυψη, ήταν πάρα πολύ καλή ευκαιρία για αυτούς που προωθούν τη βία και αποδομούν κάθε αγνή συλλογική προσπάθεια.  Με δυο λόγια, αυτό που αποφάσισα να κάνω αυτή την περίοδο ήταν για τους κακοήθεις πολύ καλό για να είναι αληθινό.

-Εκείνες οι συναυλίες, λόγω του μαζικού τους χαρακτήρα, θύμισαν πολύ σ εμάς τους Κύπριους και τις συναυλίες που είχατε διοργανώσει στην Κύπρο, σε συνεργασία με το υπουργείο Άμυνας, με το «τραγουδώ για την άμυνα, τραγουδώ για την Κύπρο». Κάνοντας έναν απολογισμό εκείνης της περιόδου αλλά και σκεπτόμενος όλα όσα ακολούθησαν με τις μομφές, τις κατηγορίες και τους υπαινιγμούς στο πρόσωπό σας- ακόμη και για «χρηματισμό» σας- για τις συγκεκριμένες συναυλίες, υπήρξαν στιγμές που σκεφτήκατε «ήταν λάθος τελικά που μπήκα σε αυτή τη διαδικασία»;

-Δεν υπάρχει ούτε σύγκριση ούτε σχέση. Οι συναυλίες για την Κύπρο, όχι μόνο πέτυχαν το σκοπό τους, απέφεραν ηθική και οικονομική ενίσχυση στην Κύπρο και στο Ταμείο του Εθνοφρουρού, όπως θυμάστε.  Όχι μόνο γέννησαν τα τραγούδια για την Κύπρο σε ποίηση Κυπρίων ποιητών που τραγουδιούνται στα σχολεία σας, όχι μόνο μάζεψαν εκατοντάδες χιλιάδες υπογραφών που στάλθηκαν στον Λευκό Οίκο για τους εγκλωβισμένους, όχι μόνο έκαναν γνωστό το Κυπριακό πρόβλημα στην Ελλάδα και παγκόσμια σε πείσμα πολλών πολιτικών που ήθελε να ξεχαστεί, αλλά με γέμισαν ικανοποίηση και με ακόμη μεγαλύτερη αγάπη για την Κύπρο. Μου την ανταπέδωσε όλος ο κόσμος. Σημασία έχει να αναζητήσετε αυτούς τους ελάχιστους που ενοχλήθηκαν από αυτήν την προσπάθεια και προσπάθησαν να την αμαυρώσουν, και να τους περιγράψετε ιδεολογικά και κοινωνικά. Αυτούς που κατά σύμπτωση είναι απόντες από τους αγώνες για την Κύπρο μέχρι σήμερα. Τότε θα πάρετε την απάντηση ποιοι καθοδηγούν αυτή τη συμπεριφορά και πόσο δε θέλουν ενεργούς πολίτες, πολιτικά και κοινωνικά αλληλέγγυους στο Κυπριακό. Ο κόσμος γνωρίζει πολύ καλά ότι το θέμα είναι πολιτικό και ευτυχώς στη δική μου περίπτωση, ούτε πέτυχαν, ούτε θα πετύχουν να αμαυρώσουν την προσπάθεια μου και να την «ποδηγετήσουν» όσο και να προσπαθήσουν.

-Αλήθεια, σας είναι συμπαθής ο σημερινός πρόεδρος της Κύπρου, Δημήτρης Χριστόφιας; Είναι τόσο Αριστερός όσο θα θέλατε; Ή σας έχει απογοητεύσει, όπως κάποιους «συντρόφους» του στο νησί;

-Με τον Πρόεδρο με συνδέει μια παλιά και ειλικρινής φίλια. Επειδή ανήκω σε μια γενιά που έχει μάθει να σέβεται τους θεσμούς, δεν επιθυμώ καθόλου σε μια συνέντευξη που γίνεται με αφορμή τις συναυλίες μου, να κρίνω εγώ τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ενός κράτους και μάλιστα σε μια τόσο δύσκολη πολιτικά στιγμή για την Κύπρο.

-Όταν επισκέπτεστε σήμερα την Πράσινη Γραμμή, συνεχίζετε να συγκινείστε;

-Πάντα συγκινούμαι. Από τη στιγμή που το αεροπλάνο προσγειώνεται στην Λάρνακα. 

-Αν ήσασταν Κύπριος πολίτης θα επισκεπτόσασταν τα κατεχόμενα με την επίδειξη της κυπριακής σας ταυτότητας στις Αρχές του ψευδοκράτους, ακόμη κι αν η αιτία της επίσκεψής σας στα κατεχόμενα ήταν η επαναπροσέγγιση;

-Δεν έχω επισκεφθεί τα Κατεχόμενα. Όμως αφού με ρωτάτε, πρέπει να σας πω ειλικρινά ότι μου είναι πολύ δύσκολο να κρίνω την απόφαση ενός ανθρώπου να επισκεφτεί το σπίτι του, ή το σπίτι των γονιών του, ή τους τάφους των παππούδων του. Έχω νοιώσει τα ίδια συναισθήματα όταν πήγα στην Σμύρνη, στην πατρίδα της γιαγιάς μου. Είναι πραγματικά ένα θέμα πολύ προσωπικό, πολύ λεπτό και μαζί πολύ στενάχωρο. 

-Για να επιστρέψω στα της Ελλάδας, υπάρχει κάποιος πολιτικός σήμερα στη χώρα που να εμπιστεύεστε;

-Υπάρχουν κάποια πρόσωπα. Τι να το κάνουμε όμως; Είναι δώρο άδωρο. Συνήθως αυτά τα πρόσωπα που μπαίνουν στην πολιτική χωρίς δεύτερη σκέψη για να προσφέρουν, δυστυχώς δεν παίζουν ρόλο στα πράγματα.  Είπαμε, το πρόβλημα είναι βαθύ. Υπάρχουν πολιτικοί που έπαιξαν επί δεκαετίες πρωταγωνιστικό ρόλο και είναι υπόδικοι. Ειλικρινά δεν εμπιστεύομαι και ένα μεγάλο κομμάτι του κόσμου που συναλλάσσεται με τέτοιους πολιτικούς που ασκούν εξουσία χωρίς ηθική. Γενικά, υπάρχει τα τελευταία χρόνια μια διάχυτη μικροπρέπεια στο πολιτικό σκηνικό και σε αυτό έχει συμβάλει δυστυχώς και ένα μέρος του τύπου. Η μόνη ελπίδα είναι να ξαναγίνουν τα πράγματα από την αρχή, αν τα καταφέρουμε. Γι’ αυτό πιστεύω ακόμα στη συλλογικότητα. Γι’ αυτό οι νέοι, δεν πρέπει επειδή απογοητεύονται, να απαξιώνουν την πολιτική. Να απαξιώσουν την κακή πλευρά και να δουλέψουν αυτοί για το δικό τους αύριο.

-Ποια είναι η γνώμη σας για τα ποσοστά της «Χρυσής Αυγής» τα οποία, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, έχουν ανοδική τάση;

-Η εμφάνιση τέτοιων φαινομένων δεν είναι τυχαία στις μέρες μας. Χρόνια τώρα η αδυναμία της πολιτικής, του κράτους και δυστυχώς ενός μέρους της κοινωνίας να προστατεύσει τη χώρα από αυτονόητους κινδύνους, από αδικίες, από την παραοικονομία, ακόμα και από εγκληματικές πράξεις, οδηγούν στην αναξιοκρατία και σέρνουν τον τόπο στην παρακμή. Ένα μέρος του κόσμου, απογοητευμένο και συγχυσμένο «εκδικείται» αυτή την «αναποτελεσματική δημοκρατία» χωρίς να αντιλαμβάνεται την πολιτική απάτη που αναπτύσσεται. Δεν είναι αυτοί οι κατάλληλοι άνθρωποι, ούτε η ιδεολογία τους, που θα οδηγήσουν τον τόπο στη δημοκρατία. Άλλοι είναι οι στόχοι τους. Είμαι ο τελευταίος άνθρωπος που θα ήμουν εναντίον της ελεύθερης διακίνησης λόγου και ιδεών. Εδώ, όμως, έχουμε ακραία στοιχεία που με αφορμή την πολιτική κρίση, την αγωνία, την απόγνωση και τον πανικό του κόσμου, χρησιμοποιούν ως εφαλτήριο τον κοινοβουλευτισμό για να ασκήσουν βία. Αυτό πρέπει να το αποτρέψουμε με κάθε τρόπο. Οι νόμοι και το σύνταγμα μας το επιβάλουν. Μην ξεχνάμε ότι η Γερμανία ακόμα πληρώνει την ιστορία της Βαϊμάρης, όπου ένας λαός ρημαγμένος και απεγνωσμένος, έδωσε πολιτικό βήμα και εξέθρεψε το τέρας του Ναζισμού.

-Υπάρχει κάτι που να σας ξεκουράζει, κύριε Νταλάρα; Κάτι που να σας κάνει να «ξεφεύγετε» από την άσχημη κατάσταση που επικρατεί αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα- πέρα από τη μουσική;

-Στην μουσική δεν ξεφεύγουμε από την άσχημη κατάσταση, είναι όμως ένα βάλσαμο. Όπως είναι η φύση, η θάλασσα πιο πολύ και οι φίλοι.

-Συγνώμη για την προσωπική ερώτηση, αλλά δεν μπορώ να μην σας ρωτήσω πως ήταν η στιγμή που αγκαλιάσατε για πρώτη φορά το εγγονάκι σας-το πρώτο μάλιστα εγγονάκι σας-, που γεννήθηκε πριν από μερικούς μήνες…

-Βαθιά συγκίνηση, μεγάλη χαρά και αγωνία, ίδια όμως με όλου του κόσμου. Τίποτα περισσότερο αλλά και τίποτα λιγότερο.

-Έχει αλλάξει κάτι μέσα σας ή στον τρόπο που αντιλαμβάνεστε τα πράγματα και τον κόσμο η γέννηση αυτού του παιδιού;

-Σας είπα, όπως όλοι οι παππούδες. Νομίζω ότι γινόμαστε πιο σοφοί, πιο συγκαταβατικοί, πιο αισιόδοξοι.

-Συνεχίζετε να κάνετε όνειρα, κύριε Νταλάρα;

-Κάνω όνειρα όπως όλοι οι καθημερινοί άνθρωποι. Για το μέλλον των παιδιών και των εγγονιών μας. Ονειρεύομαι τη χώρα μας αυτάρκη, απαλλαγμένη από τους εφιάλτες της. Μια χώρα σύγχρονη, αξιοκρατική, που θα δίνει βήμα στην επιστήμη και στην τεχνογνωσία,  οικολογική, αποκεντρωμένη, με ίσες ευκαιρίες για τους νέους. Ειδικά για αυτούς που έχουν αγάπη για τη γνώση και την έρευνα, σε έναν κόσμο όπου το δίκαιο δε θα επικαλύπτεται από το δίκαιο του δυνατού. 

Δημοσίευση στο "Down Town Κύπρου", τον Σεπτέμβριο του 2012.